Trung tâm Giống gia súc lớn Trung Ương chuyển giao tiến bộ kỹ thuật thụ tinh nhân tạo trong cải tạo đàn bò tại Nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào

Đoàn công tác do TS. Lê Bá Quế, Giám đốc Trung tâm Giống gia súc lớn Trung ương làm trưởng đoàn đi thăm và làm việc với Viện Nghiên cứu Nông Lâm Lào năm 2016

Cộng hoà Dân chủ Nhân dân Lào có diện tích 236.800 km2, gồm 16 tỉnh và 1 thành phố (Thủ đô Viêng-chăn). Phía Bắc giáp Trung Quốc, Tây Bắc giáp Mianma, Tây Nam giáp Thái Lan, Nam giáp Campuchia và phía Đông giáp Việt Nam (có 10 tỉnh chung đường biên giới với Việt Nam với chiều dài 2067 km). Lào là nước nằm sâu trong lục địa, không có đường thông ra biển, diện tích chủ yếu là đồi núi (rừng chiếm 47% và 45% dân số sống ở vùng núi). Lào có khoảng 800.000 ha đất canh tác nông nghiệp với 85% dân số sống bằng nghề nông, do đó sức sản xuất thấp nên nền kinh tế Lào đang dần phát triển.

Trong lĩnh vực chăn nuôi ở Lào, chăn nuôi bò đứng vị trí thứ 3 (sau chăn nuôi gà và lợn) với tổng số 1,83 triệu con. Giống bò ở Lào chủ yếu là bò Vàng bản địa và bò H’Mông ở một số tỉnh miền Bắc Lào. Các giống bò bản địa này có tầm vóc nhỏ nhưng thích nghi cao với điều kiện chăn nuôi địa phương. Tập quán chăn nuôi của người dân Lào chủ yếu nuôi từ 1-2 bò/hộ, chăn thả tự nhiên và cho phối giống trực tiếp với những bò đực ở địa phương. Chính vì vậy, năng suất của đàn bò thịt ở Lào còn thấp và chưa đem lại hiệu quả kinh tế cao cho người chăn nuôi.

Việt Nam và Lào có quan hệ hợp tác hữu nghị truyền thống, đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện. Hai nước đã và đang triển khai thực hiện những hợp tác chặt chẽ về các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, khoa học, kỹ thuật, đồng thời tăng cường cơ chế tiếp xúc trao đổi thường xuyên giữa Lãnh đạo cấp cao hai Đảng, hai Nhà nước và các cấp các ngành từ Trung ương đến địa phương. Trong lĩnh vực nông nghiệp và phát triển nông thôn, Việt Nam – Lào tập trung hợp tác các lĩnh vực khoa học kỹ thuật, đào tạo, đầu tư và thương mại nhằm phòng chống biến đổi khí hậu, tăng cường an ninh lương thực, an toàn thực phẩm ….

Góp phần vào sự hợp tác toàn diện trong lĩnh vực nông nghiệp giữa Việt Nam và Lào, đồng thời được Bộ Nông Nghiệp và Phát triển nông thôn giao nhiệm vụ, Trung tâm Giống gia súc lớn Trung Ương đã đào tạo, tư vấn giúp nước bạn Lào xây dựng mạng lưới thụ tinh nhân tạo (TTNT) và tổ chức tập huấn, tuyên truyền để chủ trang trại, người chăn nuôi hiểu được tầm quan trọng của công tác TTNT trong việc cải tạo và phát triển đàn bò địa phương ở Lào.

Từ năm 2005, Trung tâm Giống gia súc lớn Trung Ương đã giúp đào tạo những dẫn tinh viên TTNT bò đầu tiên cho nước bạn Lào, đồng thời cử hai chuyên gia giàu kinh nghiệm sang Lào tiếp tục hướng dẫn và đào tạo thêm những dẫn tinh viên mới. Bên cạnh đó, Trung tâm Giống gia súc lớn Trung ương cũng đã đã giúp nước bạn Lào tập huấn, tuyên truyền, phổ biến kỹ thuật chăn nuôi bò, phát hiện bò động dục, kỹ thuật trồng cỏ, dự trữ thức ăn cho các hộ chăn nuôi bò tại nhiều địa phương. Đến nay, qua nhiều lớp đào tạo tập huấn, Trung tâm đã giúp nước bạn Lào có được một đội ngũ dẫn tinh viên đông đảo thành thạo kỹ thuật TTNT bò cũng như giúp rất nhiều người dân Lào ở vùng nông thôn nâng cao kiến thức về kỹ thuật chăn nuôi và cải tạo giống bò. Từ đó, công tác TTNT tại nhiều địa phương của Lào đã triển khai thuận lợi để đưa nguồn gen quí từ những bò đực giống cao sản ở Việt Nam vào cải tạo, nâng cao năng suất, chất lượng đàn bò nội của Lào.

Đồng thời, trong những năm qua Trung tâm đã chuyển giao cho nước bạn Lào nhiều bò giống và tinh bò thịt đông lạnh thương hiệu VINALICA chất lượng cao cùng với các vật tư TTNT để phục vụ công tác cải tạo giống bò ở Lào. Kết quả đã tạo ra rất nhiều bò, bê lai có tầm vóc to lớn hơn, khả năng sinh trưởng phát triển tốt hơn, đồng thời vẫn thích nghi với điều kiện chăn nuôi ở Lào, mang lại hiệu quả kinh tế cao, được người chăn nuôi rất ưa chuộng. Hiện nay một bò lai 2 năm tuổi có giá khoảng 8 triệu Kip Lào, trong khi bò bản địa cùng độ tuổi chỉ được khoảng 4 triệu Kip. Chính vì vậy, ngày càng nhiều hộ chăn nuôi ở Lào có nhu cầu sử dụng tinh bò đông lạnh VINALICA, áp dụng kỹ thuật thụ tinh nhân tạo để tạo ra những bê lai chất lượng tốt, có giá trị kinh tế cao

Như vậy, sau hơn 10 năm hợp tác với nước bạn Lào về công tác TTNT và cải tạo giống bò, Trung tâm Giống gia súc lớn Trung ương góp phần quan trọng giúp Lào làm chủ được kỹ thuật TTNT và  ứng dụng vào thực tiễn triển khai chương trình cải tạo đàn bò ở Lào. Thành công của mối quan hệ hợp tác giữa Trung tâm Giống gia súc lớn Trung ương với Trung tâm Nghiên cứu Chăn nuôi Nam Xuang, Viện Nghiên cứu Nông Lâm Lào được Bộ Nông Lâm Lào đánh giá rất cao. Trong giai đoạn 2016-2020, hai bên sẽ tiếp tục hợp tác sâu rộng hơn nữa để nhân rộng những kết quả đã đạt được trong việc triển khai chương trình cải tạo đàn bò Lào ra các địa phương khác trong cả nước Lào. Qua đó đóng góp thiết thực cho mối quan hệ hợp tác hữu nghị truyền thống, đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện Việt Nam – Lào.

Hình ảnh bê lai ở Lào sinh ra từ tinh bò Brahman đông lạnh thương hiệu VINALICA của Trung tâm Giống gia súc lớn Trung ương

Hình ảnh bò cái Lào trưởng thành (bò màu vàng nhạt, bên trái) và bê lai 18 tháng tuổi (bê màu vàng đậm, bên phải) sinh ra từ tinh bò Brahman đông lạnh thương hiệu VINALICA của Trung tâm Giống gia súc lớn Trung ương